Ποια παραστατικά αναγνωρίζει η Εφορία για την κάλυψη του πόθεν έσχες.

Τα τεκμήρια είναι διάτρητα και ανενεργά παρά τις κυβερνητικές κορώνες για εξονυχιστικούς και σαρωτικούς ελέγχους για την πάταξη των «αφανών εισοδημάτων», αλλά τώρα το υπουργείο Οικονομικών, υπό τη σκιά των πολιτικών κλυδωνισμών που προκαλεί το θέμα Ζαχόπουλου, διαρρέει ότι δόθηκαν εντολές στις αρμόδιες υπηρεσίες να διενεργήσουν εξονυχιστικούς ελέγχους στις φετινές φορολογικές δηλώσεις για τα τεκμήρια διαβίωσης και το «πόθεν έσχες».

Η δαιδαλώδης νομοθεσία εφαρμογής των τεκμηρίων προϋποθέτει πλήρη ενημέρωση, έτσι ώστε με τις κατάλληλες κινήσεις-κλειδιά να αποφύγετε τυχόν τεκμαρτές ποινές από την εφορία.
Σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς, υπάρχουν δύο κατηγορίες τεκμηρίων. Η πρώτη περιλαμβάνει τα τεκμήρια δαπανών διαβίωσης και η δεύτερη τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.

Τεκμαρτό
Το άθροισμά τους αποτελεί το σύνολο του τεκμαρτού προσδιορισμού του εισοδήματος το οποίο λαμβάνει υπόψη της η εφορία, για να διαπιστώσει αν το εισόδημα που δηλώθηκε καλύπτει το κόστος διαβίωσης και την περιουσιακή κατάσταση του φορολογούμενου. Σε περίπτωση που το τεκμαρτό εισόδημα του φορολογούμενου ξεπερνά το δηλωθέν, θα πληρώσει πρόσθετο φόρο, θα κληθεί να αποδείξει ότι δεν έχει αποκρύψει εισοδήματα και ότι δεν εισέπραξε «βρώμικο χρήμα».
Η ισχύουσα νομοθεσία αφήνει ανοιχτά αρκετά παράθυρα για να δικαιολογήσει κάποιος τη διαφορά δηλωθέντος εισοδήματος και «πόθεν έσχες».
Η παράκαμψη του τεκμηρίου μπορεί να γίνει με:

Ανάλωση κεφαλαίου από αποταμιεύσεις προηγούμενων οικονομικών που μπορεί να φθάσουν μέχρι και 15 χρόνια πίσω. Ωστόσο, το περίσσευμα που αναγνωρίζει η εφορία προκύπτει από τα δηλωθέντα εισοδήματα μείον τις δαπάνες διαβίωσης και αγοράς περιουσιακών στοιχείων (από το άθροισμα των εισοδημάτων ή εσόδων αφαιρούνται οι δαπάνες διαβίωσης και οι δαπάνες κτήσης περιουσιακών στοιχείων). Η διαφορά αποτελεί το κεφάλαιο που μπορεί να επικαλεστεί ο φορολογούμενος για να δικαιολογήσει το «πόθεν έσχες».

Για παράδειγμα, αν κάποιος φορολογούμενος στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος έχει δηλώσει εισόδημα 100.000 ευρώ, έχει στην κυριότητά του ένα αυτοκίνητο τεκμαρτής δαπάνης 30.000 ευρώ και έχει δαπανήσει 50.000 ευρώ για αγορά περιουσιακών στοιχείων, τότε η συνολική τεκμαρτή δαπάνη είναι 80.000 ευρώ (30.000+50.000) και η διαφορά των 20.000 ευρώ μέχρι τα 100.000 ευρώ αποτελεί κεφάλαιο το οποίο μπορεί να επικαλεστεί για να δικαιολογήσει το τεκμήριο.

* Χρηματικά ποσά που προέρχονται από πώληση περιουσιακών στοιχείων (ακίνητα, αυτοκίνητα, μετοχές, ομόλογα, μερίσματα κ.ά.).
* Κέρδη από τυχερά παιχνίδια (λαχεία, ΠΡΟΠΟ κ.ά.) με εξαίρεση τα κέρδη από τα καζίνα.
* Χρήματα από δωρεές και γονικές παροχές οι οποίες θα πρέπει να έχουν δηλωθεί στην εφορία μέχρι το τέλος του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο έγιναν. Σε αυτές τις περιπτώσεις, όταν το ποσό ξεπερνάει ένα ορισμένο ύψος καταβάλλεται φόρος και ότι ο δότης θα πρέπει να δηλώσει το ποσό στη φορολογική του δήλωση αφού αποτελεί τεκμήριο.
* Η εισαγωγή συναλλάγματος από το εξωτερικό.
* Τα δάνεια από τράπεζες και ιδιώτες.
* Οι τόκοι από καταθέσεις σε τράπεζες, ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου.
* Τα εισοδήματα που απαλλάσσονται από τη φορολογία ή φορολογούνται αυτοτελώς (εφάπαξ, αποζημιώσεις, ειδικά επιδόματα, κέρδη από συμμετοχή σε εταιρείες κ.ά.).
* Τα κέρδη από την πώληση μετοχών εισηγμένων ή μη στο Χρηματιστήριο.

Τι περιλαμβάνουν οι δαπάνες διαβίωσης...

* το ετήσιο τεκμάρτο μίσθωμα της κύριας κατοικίας όταν το εμβαδόν της είναι πάνω από 200 τ.μ.
* το ετήσιο τεκμάρτο μίσθωμα της δευτερεύουσας κατοικίας εμβαδού πάνω από 150 τ.μ.
* η ετήσια δαπάνη συντήρησης και κυκλοφορίας αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης με εργοστασιακή αξία πάνω από 50.000 ευρώ.
* η ετήσια τεκμάρτη δαπάνη για σκάφη αναψυχής με προσωπικό ή μήκος άνω των δέκα μέτρων, για αεροσκάφη και ελικόπτερα καθώς και πισίνες.

...και τι εμπίπτει στο πόθεν έσχες

* η αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση αυτοκινήτων, δίτροχων ή τρίτροχων οχημάτων, πλοίων αναψυχής, αεροσκαφών και πραγμάτων αξίας άνω των 5.000 ευρώ (έπιπλα, κοσμήματα, πίνακες ζωγραφικής κ.ά.).
* η αγορά και η ανέγερση κατοικίας με εξαίρεση τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται για απόκτηση πρώτης κατοικίας μέχρι 120 τ.μ.
* η χρονομεριστικη ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων, η δαπάνη ανέγερσης οικοδομών, καθώς και
* δαπάνη κατασκευής δεξαμενής κολύμβησης.
* οι δωρεες, γονικές παροχές και χορηγίες χρηματικών ποσών.
* οι τοκοι για την εξόφληση δανείων και πιστώσεων οποιασδήποτε μορφής (στεγαστικά, καταναλωτικά δάνεια, πιστωτικές κάρτες κ.ά.).
* η χορηγηση δανειων προς οποιονδήποτε, εκτός των δανείων που δίνονται προς εταιρείες ή κοινωνίες από τα μέλη τους ή τους μετόχους τους.
* η αγορα χρεογραφων με εξαίρεση τα ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου, τις μετοχές εισηγμένων στο Χρηματιστήριο επιχειρήσεων και τα μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων.