Ο συναλλαγματικός κίνδυνος αρχίζει να δείχνει τα δόντια τους στους περίπου 100-150 χιλιάδες Ελληνες που αποφάσισαν να πάρουν στεγαστικό δάνειο σε ελβετικό φράγκο.
Η ισοτιμία ευρώ-φράγκου βρέθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας, επιβαρύνοντας σημαντικά τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς όσων αψήφησαν τον κίνδυνο των σκαμπανεβασμάτων στην αγορά συναλλάγματος.
Οι δανειολήπτες που προτίμησαν το ελβετικό φράγκο για να κερδίσουν από το χαμηλό επιτόκιο (σ.σ.: το επιτόκιο της ελβετικής κεντρικής τράπεζας είναι στο 2,5% έναντι 3,75% της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) έχουν φορτωθεί με ένα πολύ μεγάλο ρίσκο. Κι αυτό διότι ανέλαβαν μια οικονομική υποχρέωση εκφρασμένη σε ελβετικά φράγκα την περίοδο που η τιμή τους ήταν εξαιρετικά χαμηλή (η χαμηλότερη της τελευταίας δεκαετίας) σε σχέση με το ευρώ.
Χάνουν
Από τη στιγμή που αναλαμβάνουμε μια υποχρέωση σε ένα νόμισμα που είναι φθηνό σε σχέση με το ευρώ, είναι προφανές ότι, σε ενδεχόμενη ανατίμησή του, θα βγούμε ζημιωμένοι. Μάλιστα, η πρόσφατη ελληνική ιστορία είναι γεμάτη από τέτοια παραδείγματα: πιο χαρακτηριστικό απ' αυτά, τα δάνεια που δόθηκαν σε γεν πριν από περίπου δέκα χρόνια.
Το διάγραμμα της ισοτιμίας του ευρώ με το ελβετικό φράγκο είναι αποκαλυπτικό: οι ελληνικές τράπεζες πούλησαν τα δάνεια σε ξένο νόμισμα κυρίως τη διετία 2007-2008. Ολη αυτή την περίοδο, η συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ-φράγκου, κινούνταν σε επίπεδα ρεκόρ δεκαετίας (1,6-1,7 φράγκα αγόραζαν ένα ευρώ). Ποια θα μπορούσαν να είναι τα ενδεχόμενα για κάποιον που δανείζεται σε φράγκο σε τέτοια επίπεδα τιμών;
* Το ευρώ να συνεχίσει να ανεβαίνει έναντι του φράγκου σε επίπεδα άνω του 1,7. Αυτό θα ωφελούσε τον δανειολήπτη, καθώς, επί της ουσίας, θα μείωνε το ύψος του χρέους.
* Το ευρώ να αρχίσει να διολισθαίνει έναντι του ελβετικού, αυξάνοντας επί της ουσίας το συνολικό χρέος.
Δυστυχώς για όσους έχουν πάρει δάνειο σε ξένο νόμισμα, προς το παρόν επιβεβαιώνεται το δεύτερο σενάριο. Από τον Δεκέμβριο του 2007 μέχρι σήμερα, η ισοτιμία ευρώ-φράγκου έχει υποχωρήσει κατά 13% στο 1,47 φράγκα ανά ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το υπόλοιπο κεφάλαιο που χρωστούν οι δανειολήπτες, έχει αυξηθεί αντίστοιχα κατά 13%, κάτι που αποτυπώνεται στη μηνιαία δόση. Μοναδικό θετικό νέο για όσους προτίμησαν το ελβετικό φράγκο είναι το γεγονός ότι και η ελβετική τράπεζα έριξε το επιτόκιο κατά 0,25% (από το 2,75% στο 2,5%), κίνηση που σε έναν βαθμό μετριάζει τις απώλειες από την εξέλιξη της ισοτιμίας.
Ποιο είναι όμως το μέγεθος της ζημιάς; Το ακόλουθο παράδειγμα είναι χαρακτηριστικό: Δανειολήπτης, εκταμίευσε στεγαστικό δάνειο 100.000 ευρώ τον Ιανουάριο του 2007 με τριακονταετή ορίζοντα αποπληρωμής.
Η τράπεζα του μετέτρεψε το δάνειο σε ελβετικά φράγκα με την ισοτιμία που ίσχυε τότε (περίπου 1,65), κάτι που σημαίνει ότι, από εκείνη τη στιγμή, «κουβαλάει» ένα χρέος 165.000 ελβετικών φράγκων. Η μηνιαία του δόση ορίστηκε στα 785 φράγκα, επίπεδο στο οποίο παραμένει και σήμερα. Βέβαια, ο δανειολήπτης δεν έχει πληρώσει ποτέ το ίδιο ποσό, καθώς κάθε μήνα η τράπεζα μετατρέπει τα ελβετικά φράγκα σε ευρώ προκειμένου να εισπράξει τα χρήματά της. Τα 785 ελβετικά φράγκα, όταν εκταμιεύθηκε το δάνειο (σ.σ.: τότε η ισοτιμία ευρώ-φράγκου ήταν στο 1,65) καλύπτονταν με 475 ευρώ. Σήμερα, η ισοτιμία έχει υποχωρήσει στο 1,43, με αποτέλεσμα η δόση να έχει ανέβει στα 550 ευρώ.
Δηλαδή, η δόση του Οκτωβρίου σε σχέση με αυτή του Ιανουαρίου ήταν κατά 75 ευρώ υψηλότερη. Μοναδική «παρηγοριά» η μείωση του επιτοκίου κατά 0,25%, η οποία αναμένεται να φανεί με τη δόση του Νοεμβρίου. Με τη διαμόρφωση του τελικού επιτοκίου στο 3,6% (από 3,85% που ήταν πριν) η δόση περιορίζεται στα 532 ευρώ (από 550 ευρώ που ήταν με το επιτόκιο στο 3,85%).
Τι να κάνει
Για αυτούς που έχουν ήδη μπει στον χορό του ελβετικού φράγκου, η πτώση της ισοτιμίας στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας αποτελεί «κομβικό» σημείο. Τι θα μπορούσε να κάνει από εδώ και στο εξής;
* Να διατηρήσει το δάνειό του, ευελπιστώντας ότι το ευρώ θα ανατιμηθεί ξανά.
* Να μετατρέψει το νόμισμα από ελβετικό φράγκο σε ευρώ για να απαλλαγεί από τον συναλλαγματικό κίνδυνο. Βέβαια, αυτό, πέρα από τα όποια έξοδα του ζητήσει η τράπεζα (σ.σ.: μόνο για τη μετατροπή του χρέους, θα χρησιμοποιηθεί η τιμή αγοράς συναλλάγματος που είναι εις βάρος του δανειολήπτη), θα οδηγήσει και στα υψηλότερα επιτόκια του ευρώ. Σήμερα, για τους νέους πελάτες, χορηγούνται δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο το οποίο μπορεί να φτάσει ακόμη και στο 7% (Euribor τριμήνου συν 2% ή σταθερό για δέκα χρόνια).
Οι δανειολήπτες που προτίμησαν το ελβετικό φράγκο για να κερδίσουν από το χαμηλό επιτόκιο (σ.σ.: το επιτόκιο της ελβετικής κεντρικής τράπεζας είναι στο 2,5% έναντι 3,75% της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) έχουν φορτωθεί με ένα πολύ μεγάλο ρίσκο. Κι αυτό διότι ανέλαβαν μια οικονομική υποχρέωση εκφρασμένη σε ελβετικά φράγκα την περίοδο που η τιμή τους ήταν εξαιρετικά χαμηλή (η χαμηλότερη της τελευταίας δεκαετίας) σε σχέση με το ευρώ.
Χάνουν
Από τη στιγμή που αναλαμβάνουμε μια υποχρέωση σε ένα νόμισμα που είναι φθηνό σε σχέση με το ευρώ, είναι προφανές ότι, σε ενδεχόμενη ανατίμησή του, θα βγούμε ζημιωμένοι. Μάλιστα, η πρόσφατη ελληνική ιστορία είναι γεμάτη από τέτοια παραδείγματα: πιο χαρακτηριστικό απ' αυτά, τα δάνεια που δόθηκαν σε γεν πριν από περίπου δέκα χρόνια.
Το διάγραμμα της ισοτιμίας του ευρώ με το ελβετικό φράγκο είναι αποκαλυπτικό: οι ελληνικές τράπεζες πούλησαν τα δάνεια σε ξένο νόμισμα κυρίως τη διετία 2007-2008. Ολη αυτή την περίοδο, η συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ-φράγκου, κινούνταν σε επίπεδα ρεκόρ δεκαετίας (1,6-1,7 φράγκα αγόραζαν ένα ευρώ). Ποια θα μπορούσαν να είναι τα ενδεχόμενα για κάποιον που δανείζεται σε φράγκο σε τέτοια επίπεδα τιμών;
* Το ευρώ να συνεχίσει να ανεβαίνει έναντι του φράγκου σε επίπεδα άνω του 1,7. Αυτό θα ωφελούσε τον δανειολήπτη, καθώς, επί της ουσίας, θα μείωνε το ύψος του χρέους.
* Το ευρώ να αρχίσει να διολισθαίνει έναντι του ελβετικού, αυξάνοντας επί της ουσίας το συνολικό χρέος.
Δυστυχώς για όσους έχουν πάρει δάνειο σε ξένο νόμισμα, προς το παρόν επιβεβαιώνεται το δεύτερο σενάριο. Από τον Δεκέμβριο του 2007 μέχρι σήμερα, η ισοτιμία ευρώ-φράγκου έχει υποχωρήσει κατά 13% στο 1,47 φράγκα ανά ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το υπόλοιπο κεφάλαιο που χρωστούν οι δανειολήπτες, έχει αυξηθεί αντίστοιχα κατά 13%, κάτι που αποτυπώνεται στη μηνιαία δόση. Μοναδικό θετικό νέο για όσους προτίμησαν το ελβετικό φράγκο είναι το γεγονός ότι και η ελβετική τράπεζα έριξε το επιτόκιο κατά 0,25% (από το 2,75% στο 2,5%), κίνηση που σε έναν βαθμό μετριάζει τις απώλειες από την εξέλιξη της ισοτιμίας.
Ποιο είναι όμως το μέγεθος της ζημιάς; Το ακόλουθο παράδειγμα είναι χαρακτηριστικό: Δανειολήπτης, εκταμίευσε στεγαστικό δάνειο 100.000 ευρώ τον Ιανουάριο του 2007 με τριακονταετή ορίζοντα αποπληρωμής.
Η τράπεζα του μετέτρεψε το δάνειο σε ελβετικά φράγκα με την ισοτιμία που ίσχυε τότε (περίπου 1,65), κάτι που σημαίνει ότι, από εκείνη τη στιγμή, «κουβαλάει» ένα χρέος 165.000 ελβετικών φράγκων. Η μηνιαία του δόση ορίστηκε στα 785 φράγκα, επίπεδο στο οποίο παραμένει και σήμερα. Βέβαια, ο δανειολήπτης δεν έχει πληρώσει ποτέ το ίδιο ποσό, καθώς κάθε μήνα η τράπεζα μετατρέπει τα ελβετικά φράγκα σε ευρώ προκειμένου να εισπράξει τα χρήματά της. Τα 785 ελβετικά φράγκα, όταν εκταμιεύθηκε το δάνειο (σ.σ.: τότε η ισοτιμία ευρώ-φράγκου ήταν στο 1,65) καλύπτονταν με 475 ευρώ. Σήμερα, η ισοτιμία έχει υποχωρήσει στο 1,43, με αποτέλεσμα η δόση να έχει ανέβει στα 550 ευρώ.
Δηλαδή, η δόση του Οκτωβρίου σε σχέση με αυτή του Ιανουαρίου ήταν κατά 75 ευρώ υψηλότερη. Μοναδική «παρηγοριά» η μείωση του επιτοκίου κατά 0,25%, η οποία αναμένεται να φανεί με τη δόση του Νοεμβρίου. Με τη διαμόρφωση του τελικού επιτοκίου στο 3,6% (από 3,85% που ήταν πριν) η δόση περιορίζεται στα 532 ευρώ (από 550 ευρώ που ήταν με το επιτόκιο στο 3,85%).
Τι να κάνει
Για αυτούς που έχουν ήδη μπει στον χορό του ελβετικού φράγκου, η πτώση της ισοτιμίας στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας αποτελεί «κομβικό» σημείο. Τι θα μπορούσε να κάνει από εδώ και στο εξής;
* Να διατηρήσει το δάνειό του, ευελπιστώντας ότι το ευρώ θα ανατιμηθεί ξανά.
* Να μετατρέψει το νόμισμα από ελβετικό φράγκο σε ευρώ για να απαλλαγεί από τον συναλλαγματικό κίνδυνο. Βέβαια, αυτό, πέρα από τα όποια έξοδα του ζητήσει η τράπεζα (σ.σ.: μόνο για τη μετατροπή του χρέους, θα χρησιμοποιηθεί η τιμή αγοράς συναλλάγματος που είναι εις βάρος του δανειολήπτη), θα οδηγήσει και στα υψηλότερα επιτόκια του ευρώ. Σήμερα, για τους νέους πελάτες, χορηγούνται δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο το οποίο μπορεί να φτάσει ακόμη και στο 7% (Euribor τριμήνου συν 2% ή σταθερό για δέκα χρόνια).
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - 02/11/2008
.png)
