Πώς, δεν θα πάρουν σύνταξη όσοι υπάγονται στη μερική απασχόληση

Θέμα: Ασφάλιση μερικώς απασχολουμένων και αναγνώριση ασφαλιστικών ημερών από το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.

Αξιότιμοι κύριοι / κυρίες,

Η Πανελλήνια Διαδικτυακή Ομάδα Σκέψης και Παρέμβασης Λογιστών - Φοροτεχνικών εμπνεύστηκε, συγκροτήθηκε και δρα αξιοποιώντας την αμεσότητα της ηλεκτρονικής...

επικοινωνίας και συμμετοχής. Η ομάδα μας αποτελείται από επαγγελματίες Λογιστές-Φοροτεχνικούς που, μέσω της πλέον δημοφιλέστερης ελληνικής φορολογιστικής διαδικτυακής πύλης www.taxheaven.gr, βρίσκεται σε καθημερινή επαφή με on line συζητήσεις, αξιολογήσεις και δυναμικές παρεμβάσεις σε θέματα και εξελίξεις που αφορούν αντικείμενα του κλάδου.

Αναγκαζόμαστε να προσφύγουμε στην υπηρεσία σας, έχοντας έννομο συμφέρον, καθότι το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. χειρίζεται με τρόπο άνισο κοινωνικά, αλλά και μη τηρώντας την ασφαλιστική νομοθεσία, ερμηνεύοντας κατά το δοκούν τις διατάξεις περί ασφάλισης των μερικώς απασχολουμένων.

Το 2007 είχε γίνει μια πρώτη προσπάθεια για να επιλυθεί εξω-θεσμικά το συγκεκριμένο ζήτημα, αποστέλλοντας ατομικές επιστολές στη διεύθυνση του ΙΚΑ, αιτούμενοι απάντηση και προσδοκώντας σε μια οριστική επίλυση της διαμάχης με τους ελεγκτές του ιδρύματος. Ωστόσο, το ΙΚΑ παρέμεινε στις θέσεις του, απαντώντας χωρίς παραπομπή σε νόμο ή διάταξη (παρατηρήστε ότι η αναφορά σε διατάξεις αφορά τον ορισμό της βάσης για τον υπολογισμό του χρόνου ασφάλισης, και όχι για το κρίσιμο ερώτημα, δηλαδή πόσες ασφαλιστικές ημέρες πρέπει να αναγνωρίζονται στους μερικώς απασχολουμένους)[1]!

Οπότε, ο έλεγχος που εξακολουθεί να πραγματοποιείται από τα όργανα του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., στους μισθωτούς που
απασχολούνται ανελλιπώς με σύστημα 5ήμερης εργασίας,
αμείβονται με ημερήσια αμοιβή μεγαλύτερη του Τ.Η. της 1ης Ασφαλιστικής Κλάσης ή με μηναία αμοιβή μεγαλύτερη του 25πλάσιου του Τ.Η. της 1ης Ασφαλιστικής Κλάσης και
με ημερήσιο ωράριο μεγαλύτερο του 1/2 του νόμιμου ωραρίου πλήρους απασχόλησης (δηλαδή πλέον των 4 ωρών)
αναγνωρίζει τόσες ημέρες ασφάλισης όσες ακριβώς είναι οι πραγματικές ημέρες εργασίας του πενθήμερου, δηλαδή 20, 21, 22 ή 23.

Ο τρόπος αυτός υπολογισμού των ημερών ασφάλισης για τους ανωτέρω εργαζόμενους είναι τυπικά και ουσιαστικά μη νόμιμος, δεδομένου ότι δεν στηρίζεται σε καμία διάταξη νόμου και ως εκ τούτου αυθαίρετος.

Ωστόσο, έχει σημαντικές επιπτώσεις, κοινωνικές αλλά και οικονομικές, οι κυριότερες των οποίων είναι:
Οι μερικώς απασχολούμενοι χάνουν 3-4 ασφαλιστικά ημερομίσθια για κάθε μήνα, δηλαδή παραπάνω από 1 πλήρη μήνα ασφάλισης το έτος με άμεσο αντίκτυπο στο χρόνο θεμελίωσης δικαιώματος σύνταξης και του ύψους αυτής.

Μειώνονται οι παροχές τους από δημόσιους φορείς, όπως το ΙΚΑ (επιδόματα μητρότητας κτλ), ο ΟΑΕΔ (επίδομα ανεργίας κτλ), Εργατική Εστία (επιδότηση ενοικίου κτλ), και γενικότερα όπου προαπαιτείται συγκεκριμένος αριθμός ενσήμων για την χορήγηση παροχών κοινωνικού χαρακτήρα από το κράτος.

Δημιουργούνται προστριβές μεταξύ των συναδέλφων λογιστών και των πελατών τους (εργοδότες), καθώς θεωρείται ότι είναι σφάλμα του λογιστή. Θίγεται η επαγγελματική μας υπόσταση, η κατάρτισή μας και σε ειδικές περιπτώσεις, υπάρχει και άμεσος οικονομικός αντίκτυπος.

Σε συγκεκριμένη περίπτωση συναδέλφου, ο οποίος εφαρμόζοντας το νόμο και όχι τις οδηγίες του ΙΚΑ, ελεγκτές του ΙΚΑ χρέωσαν διαφορές για εργαζόμενους μερικής απασχόλησης, καθώς θεώρησαν ότι επειδή ο λογιστής έβαζε 25 ένσημα το μήνα, η απασχόληση ήταν πλήρης και όχι μερική!

Αν υπολογίσουμε ότι η ένσταση θα εκδικαστεί σε διάστημα 1-2 ετών από την ΤΔΕ, ότι μάλλον ο διευθυντής του υποκαταστήματος θα προσφύγει (σε περίπτωση θετικής απόφασης της ΤΔΕ) στα διοικητικά δικαστήρια, τα οποία θα δικάσουν σε 2-3 χρόνια, ενώ παράλληλα το ΙΚΑ θα απαιτεί ως καταβλητέες αυτά τα πρόστιμα και δεν θα χορηγεί ασφαλιστική ενημερότητα, μπορούμε να καταλάβουμε τον αντίκτυπο που έχει η όλη αυτή διαδικασία (οικονομικά, ψυχολογικά κ.α.) στον ίδιο τον εργοδότη, αλλά και στις σχέσεις του με τον λογιστή του (διεκδίκηση αποζημίωσης, απώλεια πελάτη κτλ).


Επειδή:

Οι όροι εργασίας και ασφάλισης των μερικώς απασχολουμένων διέπονται από τις διατάξεις του νόμου 1892/1990 – άρθρα 38 & 39, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2 του Ν. 2639/1998 και με το άρθρο 2 του Ν. 3846/2010[2].

Ειδικότερα, και όσο αφορά την ασφάλιση των μερικώς απασχολουμένων,

1. το άρθρο 39 του Ν. 1892/1990 προβλέπει ότι:

2. Κατ' εξαίρεση στην ασφάλιση του μερικώς απασχολουμένου, ανεξαρτήτως του αν αμείβεται με μισθό ή ημερομίσθιο αναγνωρίζονται όλες οι ημέρες εργασίας που πραγματοποιεί σε κάθε μισθολογική περίοδο, εφαρμοζομένων αναλόγως και των διατάξεων για την αναγνώριση περισσότερων ημερών εργασίας επί πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας.

Επομένως, για εργασία τουλάχιστον 3 ημερών εβδομαδιαίως, αναγνωρίζεται ασφαλιστικά επιπλέον 1 ημέρα ανά εβδομάδα, ήτοι 25 ασφαλιστικές ημέρες ανά μήνα, και για αυτούς που εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης.

2. Επιπλέον, το άρθρο 38 του ίδιου νόμου ορίζει ότι:

17. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται για τους μερικώς απασχολούμενους όλες οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας.

Οπότε, ότι ισχύει για τους εργαζόμενους με πλήρη απασχόληση, ισχύει και για αυτούς με μερική.

3. Ακόμα, για τους μισθωτούς μερικής απασχόλησης, ισχύει και το πενθήμερο και ο εργοδότης δεν έχει δικαίωμα να επιμηκύνει τις ημέρες εργασίας πέραν των πέντε (5) κατά εβδομάδα (έγγραφα 1162/1996, 2288/1999 και 10390/2001 του Υπουργείου Εργασίας).

4. Επί του συγκεκριμένου θέματος, έχουν τοποθετηθεί έγκριτοι εργατολόγοι (σε αυτούς περιλαμβάνεται και πρώην επιθεωρητής του ΙΚΑ), των οποίων η γνώμη είναι ιδιαιτέρως βαρύνουσα ως ειδικοί, καθώς έχουν τεράστια εμπειρία σε εργατικά και ασφαλιστικά θέματα, καθώς επίσης και πλούσια βιβλιογραφία σε αυτά τα αντικείμενα, οι οποίοι έχουν τοποθετηθεί εναντίον των θέσεων του ΙΚΑ, ζητώντας στην ουσία αναθεώρηση αυτού του τρόπου υπολογισμού. Ενδεικτικά αναφέρονται οι θέσεις των κ.κ. Νιάρχος, Ψηλός, Λεοντάρης, Ραπανάκης κ.α.[3] Επιπλέον, ανάλογες δημοσιεύσεις έχουν γίνει από τις επιστημονικές ομάδες επαγγελματικών περιοδικών, όπως για παράδειγμα του περιοδικού «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ»[4].

5. Επειδή δεν χωρεί άλλος τρόπος υπολογισμού των ημερών ασφάλισης, όπως για παράδειγμα ο τρόπος που αναφέρεται στο άρθρου 18 παρ. 3 του κανονισμού ασφαλίσεως του ΙΚΑ, που προβλέπει την διαίρεση του συνόλου των μηνιαίων αποδοχών δια του ποσού των του εκάστοτε ισχύοντος τεκμαρτού ημερομισθίου της 1ης ασφαλιστικής κλάσεως, καθώς απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο εργαζόμενος να απασχολείται ημερησίως λιγότερο από 4 ώρες (απόφαση Σ.τ.Ε. 2331/2003)[5].

Για όλους τους παραπάνω λόγους που προαναφέρθηκαν:

Οι μισθωτοί που απασχολούνται ανελλιπώς με ημερήσιο ωράριο πλέον του 1/2 του νόμιμου ωραρίου πλήρους απασχόλησης και με ημερήσια αμοιβή μεγαλύτερη του Τ.Η. της 1ης Ασφαλιστικής Κλάσης ή με μηνιαία αμοιβή μεγαλύτερη του 25πλάσιου της 1ης Ασφαλιστικής Κλάσης, πρέπει να ασφαλίζονται για τους μεν αμειβόμενους με μισθό με 25 ημέρες κατά μήνα, για τους δε αμειβόμενους με ημερομίσθιο σε 24-28 ημέρες κατά μήνα.


Συνεπώς, και βάσει όλων όσων έχουν παρατεθεί στην παρούσα επιστολή,

Αιτούμαστε

τη γνωμοδότηση της υπηρεσίας σας για το αν είναι ορθός ή λανθασμένος ο χειρισμός του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. στο συγκεκριμένο ζήτημα

τη παρέμβασή σας προς το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., προκειμένου το Ίδρυμα να αναθεωρήσει τον τρόπο χειρισμού, εφαρμόζοντας το νόμο στα πλαίσια της χρηστής δημόσιας διοίκησης.



Παραμένοντας στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή ενέργεια,


Με τιμή,

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΟΜΑΔΑ ΣΚΕΨΗΣ
ΚΑΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΛΟΓΙΣΤΩΝ- ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΩΝ