Αναγνωρίσεις πλασματικών χρόνων που δίνουν «ανάσα» σε όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από την 1η/1/2011 και μετά -και θίγονται κυρίως από το νέο ασφαλιστικό νόμο τόσο ως προς τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης όσο και ως προς τον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων- θα αρχίσουν να γίνονται δεκτές το 2011 από τα Ταμεία. Αυτό αποσαφηνίζει η εγκύκλιος που εξέδωσε χθες το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, προβλέποντας μεταξύ των άλλων την αναγνώριση χρόνου σπουδών μόνο εφόσον έχει απονεμηθεί τίτλος, αλλά και τη δυνατότητα αναγνώρισης του χρόνου εργασίας με τα προγράμματα Stage.
Τα πλασματικά έτη
Τα 4 έως 7 πλασματικά χρόνια θα μπορούν να αναγνωρίσουν για να συμπληρώσουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ή και να προσαυξήσουν το ποσό της σύνταξης «μόνο όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα κατ’ αποκλειστικότητα από 1.1.2011 και εφεξής και έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες ή 12 έτη ασφάλισης». Θα μπορούν, ειδικότερα να αναγνωρίζουν:
- Μέχρι 4 χρόνια όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2011.
- Μέχρι 5 χρόνια όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2012.
- Μέχρι 6 χρόνια όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2013.
- Μέχρι 7 χρόνια όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1-2014 και εφεξής.
Για τους υπόλοιπους (όσους θεμελιώνουν έως το τέλος του 2010 συνταξιοδοτικό δικαίωμα) θα εφαρμόζονται οι ήδη ισχύουσες, πιο περιορισμένες, δυνατότητες αναγνωρίσεων, ανεξάρτητα αν συνταξιοδοτηθούν μέχρι 31.12.2010 ή από 1.1.2011 και εφεξής. Θα πρέπει, ωστόσο, να υποβάλλουν τη σχετική αίτηση αναγνώρισης μέχρι 31-12-2013.
Οι χρόνοι
Θα μπορούν να συνυπολογισθούν 600 ημέρες επιδότησης λόγω ασθένειας και τακτικής ανεργίας -300 για κάθε αιτία- (αντί των 400 ημερών κατά την τελευταία πριν από τη συνταξιοδότηση δεκαετία).
Ο χρόνος που θα αναγνωρίζεται θα είναι ίσος με τα επίσημα ακέραια έτη σπουδών της οικείας σχολής, τα οποία προβλέπονται κατά το χρόνο της αποφοίτησης. Αν κατά το χρόνο φοίτησης έχει ασφάλιση σε οποιονδήποτε φορέα ασφάλισης δεν θα είναι δυνατή η αναγνώριση του αντίστοιχου χρονικού διαστήματος.
Δεδομένου, εξάλλου, ότι η ρύθμιση αναφέρεται σε αποφοίτηση, δηλαδή σε περάτωση των σπουδών, δεν θα είναι δυνατή η αναγνώριση του χρόνου σπουδών αν δεν έχει αποκτηθεί το σχετικό πτυχίο ή δίπλωμα.
Ως χρόνος ανεργίας θα αναγνωρίζεται -πέραν του χρόνου εγγραφής στα μητρώα του ΟΑΕΔ- και κάθε κενό χρονικό διάστημα μετά την έναρξη του εργασιακού βίου του ασφαλισμένου και την υπαγωγή του στα μητρώα οποιουδήποτε ασφαλιστικού οργανισμού, για το οποίο δεν υπάρχει ασφάλιση.
Ο χρόνος απουσίας λόγω κύησης και λοχείας δεν μπορεί να υπερβαίνει τον χρόνο που προβλέπεται κάθε φορά από την ΕΓΣΣΕ. Θα λαμβάνεται, ακόμη, υπόψη για τη συμπλήρωση του χρόνου ασφάλισης που απαιτείται για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος (όπως για τη συμπλήρωση του συντάξιμου χρόνου των μητέρων ανηλίκων τέκνων), καθώς και για τη συμπλήρωση του ελάχιστου χρόνου ασφάλισης των 15 ετών ο πλασματικός χρόνος του ν. Πετραλιά (1 χρόνος για το πρώτο παιδί, 3 χρόνια για το δεύτερο και έως 5 χρόνια για 3 παιδιά) ανεξάρτητα από το χρόνο γέννησης των παιδιών (πριν ή μετά την 1η/1/2000).
Μέχρι 1 έτος χρόνος μαθητείας. Το ίδιο θεωρείται ο χρόνος απασχόλησης σε προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας (stage).
Ελεύθεροι επαγγελματίες
Ειδικά για τους ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ προβλέπεται δυνατότητα αναγνώρισης του χρόνου αποδεδειγμένης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας, πριν από την εγγραφή στα μητρώα του οικείου οργανισμού, και μέχρι 5 χρόνια, εφόσον δεν έχουν καταβληθεί οι αναλογούσες εισφορές.
Ποιος χρόνος εξαγοράζεται και με τι αντίτιμο ανά κατηγορία
Ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας αναγνωρίζεται και εξαγοράζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 1358/1983 (συμπληρωμένα τα 58 έτη για ασφαλισμένους σε ειδικά ταμεία και στο ΙΚΑ με εξαίρεση μόνο τους συνταξιοδοτούμενους με βαρέα). Ειδικά για τους ασφαλισμένους που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1-2011 μέχρι 31-12-2014 το ποσό εξαγοράς του αναγνωριζόμενου χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας καταβάλλεται μειωμένο κατά 30%, ενώ για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1-1-2015 και εφεξής το σχετικό ποσό καταβάλλεται μειωμένο κατά 50%, ανεξάρτητα από τον τρόπο καταβολής του (εφάπαξ ή σε δόσεις ή με παρακράτηση του 1/3 της σύνταξης). Σε καμία, όμως, περίπτωση, το τελικά καταβαλλόμενο ποσό δεν μπορεί να είναι κατώτερο αυτού που προκύπτει, με βάση υπολογισμού το 25πλάσιο του ημερομίσθιου ανειδίκευτου εργάτη.
Η γονική άδεια ανατροφής παιδιών αναγνωρίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 1483/84.
Ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας αναγνωρίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν. 2084/92, όπως ισχύει, μετά τη τροποποίησή του με το άρθρο 5 του ν. 2335/1995.
Οι χρόνοι σπουδών, μαθητείας και ανεργίας αναγνωρίζονται τόσο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης, μετά από αίτηση του ασφαλισμένου. Για κάθε αναγνωριζόμενο μήνα καταβάλλεται ποσό εξαγοράς, το οποίο προκύπτει από τον υπολογισμό ποσοστού 20% για τους φορείς κύριας ασφάλισης και ποσοστού 6% για τους φορείς επικουρικής ασφάλισης, υπολογιζομένων στο 25πλάσιο του ΗΑΕ που ισχύει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης. Περαιτέρω, καθορίζεται ο τρόπος καταβολής του ποσού εξαγοράς που προκύπτει από τις παραπάνω αναγνωρίσεις (είτε εφάπαξ με έκπτωση 15%, είτε σε μηνιαίες δόσεις ίσες με τους αναγνωριζόμενους μήνες, είτε με παρακράτηση του 1/4 του ποσού της σύνταξης) και επιπλέον προβλέπεται η επιβολή των αναλογούντων προσθέτων τελών, σε περίπτωση καθυστέρησης καταβολής μηνιαίας δόσης.
Η προσμέτρηση του χρόνου απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας και των ημερών επιδότησης λόγω ασθένειας και τακτικής ανεργίας λαμβάνονται υπόψη μόνο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος και όχι για τον προσδιορισμό του ποσού σύνταξης. Αν δηλαδή ένας ασφαλισμένος θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τη συμπλήρωση 25 ετών ασφάλισης, αλλά έχει πραγματοποιήσει 24 χρόνια και 2 μήνες ασφάλισης και έχει επιδοτηθεί λόγω ανεργίας, καθ’ όλη τη διάρκεια του ασφαλιστικού του βίου για 20 μήνες, μπορεί να συνυπολογίσει τους 10 από αυτούς ώστε να συμπληρώσει τα 25 έτη ασφάλισης που απαιτούνται, όμως το ποσό της σύνταξής του θα υπολογισθεί βάσει των 24 ετών.