Στο έντυπο Ε3, υπάρχει ένας «χρυσός» πίνακας για τους ελεύθερους επαγγελματίες: ο ΣΤ' (υποπίνακας δ). Σε αυτόν, αθροίζονται και αναγράφονται όλες οι επαγγελματικές δαπάνες. Αν αφήσετε τους κωδικούς ασυμπλήρωτους, θα έχετε επιβάλει μια βαρύτατη ποινή στον εαυτό σας.
Κι αυτό διότι τα έξοδα που χαρακτηρίζονται «επαγγελματικά» αφαιρούνται στο σύνολό τους από τα ακαθάριστα έσοδα εξασφαλίζοντας «έκπτωση» φόρου που φτάνει ακόμη και στο 40%.
Οι κυριότερες δαπάνες που χαρακτηρίζονται επαγγελματικές περιγράφονται στη συνέχεια. Ο κατάλογος δεν είναι εξαντλητικός. Αυτό το έργο έχει αναλάβει το υπουργείο Οικονομικών. Οι πρώτες λίστες με δαπάνες καταρτίστηκαν το 2005, ενώ κάθε χρόνο γίνονται προσθέσεις και αφαιρέσεις μέσω σχετικών εγκυκλίων.
Επαγγελματική έδρα: Τα ενοίκια που καταβάλλει ο ελεύθερος επαγγελματίας για να χρησιμοποιεί την επαγγελματική του έδρα είναι αυτονόητο ότι μπορούν να συμπεριληφθούν στα βιβλία του και να αφαιρεθούν από τα ακαθάριστα έσοδα. Τι γίνεται όμως όταν ο ελεύθερος επαγγελματίας δηλώνει ως έδρα το σπίτι του; Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει σχετική γνωμοδότηση που έχει κάνει το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους από το 1994.
Η αξία του ακινήτου
Σύμφωνα με αυτήν, οι επαγγελματίες «μπορούν να διενεργούν αποσβέσεις και στα ιδιοχρησιμοποιούμενα για την άσκηση του επαγγέλματός τους ακίνητα με συντελεστή 5% επί της αξίας κτήσεως του ακινήτου».
Προϋπόθεση είναι τα στοιχεία και η αξία του ακινήτου να έχει δηλωθεί εμφανώς στα βιβλία του ελεύθερου επαγγελματία. Αυτή η γνωμοδότηση παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Αν για παράδειγμα ο ελεύθερος επαγγελματίας έχει δηλώσει ότι χρησιμοποιεί ως έδρα ένα ιδιόκτητο δυάρι αξίας 100.000 ευρώ, μπορεί κάθε χρόνο να αφαιρεί από τα ετήσια ακαθάριστα έσοδά του το ποσό των 5.000 ευρώ. Από τα ακαθάριστα έξοδα, μπορούν να αφαιρεθούν και οι δαπάνες για τη συντήρηση παγίων. Από τη στιγμή που η έδρα θεωρείται πάγιο, μπορείτε να συμπεριλάβετε στα έξοδα και τις δαπάνες για τη συντήρηση του ακινήτου.
Δαπάνες επαγγελματικής έδρας: Ο λογαριασμός της ΔΕΗ, του σταθερού τηλεφώνου και της ΕΥΔΑΠ, καθώς και των κοινοχρήστων αφαιρούνται. Με εγκύκλιό του, το υπουργείο Οικονομικών έχει ξεκαθαρίσει ότι, ακόμη και αν ο λογαριασμός έχει εκδοθεί στο όνομα του ιδιοκτήτη του ακινήτου και όχι του ελεύθερου επαγγελματία που ενοικιάζει τον χώρο, η δαπάνη θα αναγνωριστεί. Στην περίπτωση που ως έδρα χρησιμοποιείται το σπίτι, οι λογιστές συνήθως συνιστούν να μην συμπεριλαμβάνεται στις δαπάνες το σύνολο των λογαριασμών ηλεκτρικού και νερού αλλά ένα μέρος.
Κινητή τηλεφωνία: Μεγάλη έκπτωση μπορεί να επιτύχει κάποιος εμφανίζοντας ως δαπάνη τον λογαριασμό του κινητού τηλεφώνου, που επίσης εκπίπτει. Βέβαια, πριν από δύο χρόνια το υπουργείο Οικονομικών ψαλίδισε τη συγκεκριμένη δαπάνη, καθώς πλέον αναγνωρίζει ως έκπτωση το 50% των λογαριασμών κινητής τηλεφωνίας και όχι το σύνολο.
Επίσης, ένας επαγγελματίας ή μια επιχείρηση δεν μπορεί να εμφανίζει περισσότερους λογαριασμούς από αυτούς που αντιστοιχούν στον αριθμό του προσωπικού (σ.σ.: για ελεύθερο επαγγελματία χωρίς προσωπικό, πρέπει να υπάρχει μόνο ένας αριθμός κινητού τηλεφώνου).
Αυτοκίνητα: Αν ο ελεύθερος επαγγελματίας χρησιμοποιεί το ιδιόκτητο Ι.Χ. του για την κάλυψη των επαγγελματικών του αναγκών, έχει δικαίωμα να αφαιρέσει από τα έσοδά του το 25% των συνολικών δαπανών που γίνονται για συντήρηση, επισκευή και χρήση. Η έκπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το 3% των συνολικών εσόδων. Δηλαδή, ελεύθερος επαγγελματίας με ακαθάριστα έσοδα 20.000 ευρώ έχει δυνατότητα να μειώσει το φορολογητέο του εισόδημα κατά 600 ευρώ (αντιστοιχεί στο 3% των 20.000 ευρώ) εμφανίζοντας τιμολόγια για αγορά βενζίνης, service, διόδια και ανταλλακτικά ύψους 5.000 ευρώ (είναι το 25% των 20.000 ευρώ).
Τι γίνεται όμως αν ο ελεύθερος επαγγελματίας, αντί να αγοράσει το αυτοκίνητο, αποφασίσει να υπογράψει μια σύμβαση μακροχρόνιας μίσθωσης; Πολλοί επαγγελματίες επιλέγουν πλέον αυτή τη λύση. Αποκτούν το δικαίωμα χρήσης του Ι.Χ. για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (π.χ. τρία χρόνια). Η διαφορά είναι ότι το αυτοκίνητο παραμένει στην ιδιοκτησία της εταιρείας και δεν περνά στο όνομα του ιδιοκτήτη. Σε αυτή την περίπτωση, δεν υπάρχει κανένας φορολογικός περιορισμός. Τα ενοίκια για τη χρήση του αυτοκινήτου εκπίπτουν εξ ολοκλήρου από το φορολογητέο εισόδημα.
Υπάρχει μια σημαντική λεπτομέρεια: αν κατά την υπογραφή της σύμβασης για τη μακροχρόνια μίσθωση του αυτοκινήτου ζητήσετε δικαίωμα εξαγοράς με τη λήξη της σύμβασης, από το εισόδημά σας δεν θα αφαιρεθεί το 100% του ενοικίου αλλά το 25%. Ως προς αυτό το θέμα, η εγκύκλιος 1139/2006 είναι σαφής: «Η έκπτωση χωρίς περιορισμούς δεν ισχύει στην περίπτωση που από τη σύμβαση μίσθωσης προβλέπεται η αγορά των αυτοκινήτων σε προσυμφωνημένη τιμή».
Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές
Εξοπλισμός και μηχανήματα: Το πιο συνηθισμένο μηχάνημα στο γραφείο ενός επαγγελματία είναι ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής. Αν αποκτήσατε computer μέσα στο 2007, μπορείτε να το εμφανίσετε ως επαγγελματική δαπάνη. Ολόκληρο το ποσό θα αφαιρεθεί από τα ακαθάριστα έσοδά σας. Με αυτό τον τρόπο θα επιτύχετε έκπτωση φόρου που μπορεί να φτάσει ακόμη και στο 40% ανάλογα με το ύψος των ακαθάριστων εσόδων σας.
Οι επαγγελματίες μπορούν να περνούν ολόκληρη τη δαπάνη για αγορά ηλεκτρονικού υπολογιστή ακόμη και σε μία χρήση. Ολα τα μηχανήματα που θεωρούνται πάγια στοιχεία, αφαιρούνται από το φορολογητέο εισόδημα μέσα σε μια χρονιά αρκεί να μην υπερβαίνουν σε αξία τα 1.200 ευρώ. Ως επαγγελματικές δαπάνες αναγνωρίζονται και τα έξοδα για την επισκευή και τη συντήρηση των μηχανημάτων.
Άλλα έξοδα: Αν πληρώνετε συνδρομές σε περιοδικά με ύλη σχετική με το επάγγελμά σας, μπορείτε να τη συμπεριλάβετε στα επαγγελματικά σας έξοδα. Εκπίπτουν και οι συνδρομές σε ιστοσελίδες του Internet.
Αν ταξιδέψετε μακριά από την έδρα σας, πρέπει να αποδείξετε ότι το ταξίδι έχει σχέση με την επαγγελματική σας δραστηριότητα.
Γράφει η σχετική εγκύκλιος: (1056/2007): «Τα έξοδα διαμονής, διατροφής και μετακίνησης ελεύθερου επαγγελματία που μετακινείται μακριά από την έδρα του στο πλαίσιο εκτέλεσης σύμβασης έργου που έχει έδρα διαφορετική από τη δική του, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έξοδα».
Διαμονές σε ξενοδοχείο δεν αναγνωρίζονται αν αυτό βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη των 100 χιλιομέτρων από την επαγγελματική σας έδρα. Είναι αυτονόητο ότι εκπίπτουν οι εισφορές σε ασφαλιστικά ταμεία.
