Τέλος τα «κοράκια» των πλειστηριασμών

Χτύπημα στα «κοράκια» που λυμαίνονται τους πλειστηριασμούς ακινήτων με στημένα παιχνίδια επιχειρεί ο νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας. Εφεξής, οι προσφορές θα κατατίθενται ενώπιον συμβολαιογράφου γραπτώς και σφραγισμένες, θα ανοίγονται δημοσίως και θα ακολουθεί προφορική πλειοδοσία, η οποία θα γίνεται μεταξύ των δύο πρώτων πλειοδοτών, που υπέβαλαν τις καλύτερες προσφορές. Η όλη διαδικασία, πλέον, θα διεξάγεται στα κατά τόπους Ειρηνοδικεία και όχι στα δημοτικά μέγαρα ή κοινοτικά καταστήματα ή στα καφενεία. Μέχρι σήμερα, εκατοντάδες ακίνητα βγαίνουν κάθε εβδομάδα στο «σφυρί», για χρέη πολλές φορές πραγματικά ασήμαντα, με το σχετικό κύκλωμα που λυμαίνεται την όλη διαδικασία να εξακολουθεί να δρα ουσιαστικά ανενόχλητο.

Τι αλλάζει με τις νέες ρυθμίσεις

Οι νέες τροποποιήσεις του σχεδίου νόμου θα δοθούν για διαβούλευση στους αρμόδιους φορείς και υπολογίζεται ότι θα είναι έτοιμο για κατάθεση στη Βουλή μέσα στον προσεχή Ιούλιο.
Συγκεκριμένα, με τις νέες ρυθμίσεις:
- Αλλάζει ο τρόπος διενέργειας του αναγκαστικού πλειστηριασμού. Στόχος, η εξάλειψη των νοσηρών φαινομένων και των στημένων παιχνιδιών, που παρατηρούνται κατά τη διεξαγωγή τους και η επίτευξη διαφάνειας. Ετσι:
* Τερματίζεται το καθεστώς οι πλειστηριασμοί να γίνονται στα δημοτικά ή κοινοτικά καταστήματα, αλλά και στα καφενεία. Θα διεξάγονται στα Ειρηνοδικεία.
* Δεν θα διεξάγονται προφορικώς, αλλά καθιερώνεται η γραπτή διεξαγωγή τους μέσω ενσφράγιστων προσφορών που θα κατατίθενται σε συμβολαιογράφο.
* Οι προσφορές θα ανοίγονται δημοσίως από τον συμβολαιογράφο και στη συνέχεια θα ακολουθείται η προφορική πλειοδοσία μεταξύ των δύο πρώτων πλειοδοτών, που υπέβαλαν τις καλύτερες προσφορές.
* Για τη συμμετοχή στον πλειστηριασμό καθιερώνεται υποχρέωση κατάθεσης εγγυοδοσίας ίσης προς την τιμή πρώτης προσφοράς (δηλαδή τουλάχιστον ίσης προς τα 2/3 της τιμής εκτίμησης).
- Καθιερώνεται η έντοκη κατάθεση του πλειστηριάσματος στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και προβλέπεται ότι οι σχετικοί τόκοι προσαυξάνουν το πλειστηρίασμα.
- Αναδιορθώνονται τα διάφορα προνόμια σε περίπτωση κατά την οποία το πλειστηρίασμα δεν επαρκεί για την ικανοποίηση όλων των δανειστών. Παράλληλα, εισάγεται για πρώτη φορά η ρύθμιση, όταν γενικοί ή ειδικοί προνομιούχοι δανειστές συντρέχουν με εγχειρόγραφους δανειστές να λαμβάνεται μέριμνα, ώστε τουλάχιστον ένα μικρό μέρος του πλειστηριάσματος να διατίθεται και για την ικανοποίηση των τελευταίων.
- Δίνεται δυνατότητα ταχύτερης είσπραξη του εκπλειστηριάσματος.
- Καθίσταται αρτιότερη η δυνατότητα κατάσχεσης άυλων κινητών αξιών ή χρηματοπιστωτικών μέσων.
Με τις νέες ρυθμίσεις προστατεύονται οι οικονομικά ασθενέστεροι οφειλέτες, καθώς προβλέπεται η απαγόρευση κατάσχεσης απαιτήσεων που βρίσκονται στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι οι απαιτήσεις του οφειλέτη από καταθέσεις πιστωτικών ιδρυμάτων είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ. Προβλέπεται δε ότι το όριο του ακατάσχετου υπολογίζεται με βάση το σύνολο των τραπεζικών καταθέσεων του οφειλέτη σε ένα ή περισσότερα πιστωτικά ιδρύματα.

Πώς δρουν τα κυκλώματα στους πλειστηριασμούς ακινήτων

Εκατοντάδες ακίνητα εξακολουθούν να βγαίνουν κάθε εβδομάδα στο «σφυρί», για χρέη πολλές φορές πραγματικά ασήμαντα, με το σχετικό κύκλωμα που λυμαίνεται την όλη διαδικασία, να εξακολουθεί να δρα ουσιαστικά ανενόχλητο. Και αυτό, καθώς ο κρατικός μηχανισμός δείχνει, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, ανήμπορος να αντιμετωπίσει αυτό καθ' εαυτό το κύκλωμα το οποίο δεν ξεπερνά τα 200 άτομα. Πρόκειται για ένα παζλ ανθρώπων διαφορετικών επαγγελματικών δραστηριοτήτων, οι οποίοι, όμως, συνεπεία του εύκολου κέρδους που επιτυγχάνουν από τους πλειστηριασμούς, έχουν αφοσιωθεί πλήρως σε αυτό. Τα περισσότερα μάλιστα κέρδη τους προέρχονται όχι από την κατακύρωση και επαναπώληση των ακινήτων, αλλά από το «ρεγάλο» που λαμβάνουν κάτω από το τραπέζι προκειμένου να αποσύρουν το ενδιαφέρον τους και να παραμείνει η τιμή του ακινήτου σε χαμηλά επίπεδα για να κατακυρωθεί σε κάποιον «συνάδελφο». Ο «επαγγελματισμός» τους μάλιστα τους επιβάλλει να μην μένουν με ακίνητα στην κατοχή τους για διάστημα πέραν της τρέχουσας χρήσης προκειμένου να αποφεύγουν την καταβολή Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας, μέχρι πρόσφατα αλλά και του ενιαίου τέλους κατοχής από εφέτος. Πέραν των φορολογικών παραβάσεων (σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών θα έπρεπε να κάνουν έναρξη εργασιών), ελλοχεύουν και ποινικές ευθύνες εφόσον διαπιστωθούν συναλλαγές μεταξύ των υπερθεματιστών, οι οποίοι χρηματοδοτούν σε αρκετές περιπτώσεις τους υπόλοιπους υπερθεματιστές για να αποχωρήσουν και να μην συμμετάσχουν περαιτέρω στη διαδικασία του πλειστηριασμού με σκοπό να μην αυξηθεί περισσότερο η τελική τιμή κατακύρωσης του ακινήτου που τους ενδιαφέρει να «χτυπήσουν».
Eίναι χαρακτηριστικό ότι σε εκατοντάδες περιπτώσεις κατακυρώθηκαν ακίνητα με τιμή μόλις τρία ευρώ (!) υψηλότερη από την τιμή εκκίνησης. Tίμημα που, έτσι και αλλιώς, είναι πολύ χαμηλό, καθώς, σύμφωνα με τον νόμο, ως τιμή εκκίνησης λογίζεται αξία σημαντικά χαμηλότερη της αντικειμενικής, η οποία και αυτή υπολείπεται κατά πολύ της αγοραίας.
Παράλληλα, σε άλλες περιπτώσεις διαπιστώθηκε ότι οι υπερθεματιστές συμμετέχουν στους πλειστηριασμούς με πλαστές ταυτότητες και ακάλυπτες επιταγές.