Αρκετοί προσπαθούν να συνδυάσουν τα πατροπαράδοτα έθιμα της Κέρκυρας με την πολυετή κατάληψη της από τους Ενετούς.ομως δεν είναι αυτή η πραγματικότητα.Τα έθιμα που σχετίζονται με την χριστιανική παράδοση στην Κέρκυρα,πηγάζουν από το βαθύ θρησκευτικό συναίσθημα των Κερκυραίων κατοίκων της υπαίθρου και στηρίζονται σε ρήσεις της καινής και της παλαιάς διαθήκης.
Α. Τι θεωρούμε Πρώτη Ανάσταση
Το κατά Μάρκον Ευαγγέλιο λέει:
« Διαγενομένου του Σαββάτου Μαρία η Μαγδαληνή…..κλπ».
Τι εννοούμε «διαγενομένου του Σαββάτου»? Οτι η ημέρα του Σαββάτου είχε ήδη ολοκληρωθεί.Αν θεωρήσουμε ότι η ημέρα διεξάγει έναν κύκλο με περιφέρεια που αρχίζει την 00:01 πμ και λήγει την 23:59 μμ,η ολοκλήρωση της ημέρας επιτυγχάνεται στην μέση.Επομένως τις 12:00 το μεσημέρι.
Εκείνη την ώρα,τις 12 το μεσημέρι του Σαββάτου επήγαν η Μαρία η Μαγδαληνή και η Μαρία η του Ιακώβου και η Σαλώμη για να αλλείψουν με αρώματα τον πεθαμένο πλέον Ιησού,στον τάφο του.
Όταν επήγαν στον τάφο,είδαν τον λίθο να έχει φύγει από την θέση του και έναν άγγγελο να τους ρωτάει:
«Τι ζητείτε τον ζώντα μετά των νεκρών?ΑΝΕΣΤΗ....»
Αφού τις 12 το μεσημέρι είχε ήδη αναστηθεί,αρα η Ανάσταση έγινε πριν.Με αυθαίρετους υπολογισμούς ,μια ώρα πρίν.Αρα τις 11 π.μ.
Για αυτό και η Κερκυραίοι θεωρούν ότι ο Χριστός αναστήθηκε πρίν τις 12 το μεσημέρι του Σαββάτου και το ονομάζουν ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ.
Σαν ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ θεωρούν το τελετουργικό που έχει καθιερωθεί στην Ελληνική επικράτεια για την πανηγυρική εορτή της.Αυτό που γίνεται τις 12 τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου.
Αυτό που το τηρούν με θρησκευτική ευλάβεια,αλλά τίποτε δεν θα μπορέσει να τους αφαιρέσει από το μυαλό την πραγματική,την ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ και να τηρούν τα έθιμα τους που είναι τα παρακάτω:
Β.ΚΕΡΚΥΡΑΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΣΥΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ.
1.Το σπάσιμο των «μπότηδων» το Μεγάλο Σάββατο τις 11 πμ
Σε ένα εξαίσιο τροπάριο της Μ.Πέμπτης ο βυζαντινός ραψωδός συνέθεσε σαν παράπονο του Εσταυρωμένου πλέον Ιησού:
«Εξέδυσαν με τα ιμάτια μου και ενέδυσαν με χλαμύδαν κοκκίνην….»
Στο τέλος αυτού του τροπαρίου εκφράζεται η θριαμβευτική κραυγή του Ιησού και μια μορφή « εκδίκησης» προς τους Εβραίους διώκτες του:
ΙΝΑ ΣΥΝΤΡΙΨΩ ΑΥΤΟΥΣ ΩΣ ΣΚΕΥΗ ΚΕΡΑΜΕΩΣ. (Με το παράδοξο γεγονός της Ανάστασης).
Ποια είναι τα σκεύη που κατασκευάζει ο κεραμέας?
Αυτά που φτιάχνονται με πηλό.Τα σταμνιά (μπότηδες),τα πιάτα ,κλπ.
Εκεί στηρίζονται οι Κερκυραίοι και σπάνε τα πήλινα την πρώτη Ανάσταση.Γιατί αυτήν την πρώτη Ανάσταση θεωρούν πραγματική.
2.
Σφάξιμο αρνιού και απεικόνιση των παραστατών της πόρτας με το σήμα του σταυρού από το αίμα του αρνιού.
Σήμερα τα αρνιά και τα κατσίκια τα αγοράζουμε έτοιμα από τα μεγάλα σούπερ μάρκετ και τα γνωστά μας κρεοπωλεία.
Στις παλιές εποχές της μεγάλης ανέχειας,τα αμνοερίφια του πάσχα ήταν φροντίδα της κάθε οικογένειας.Τα μεγάλωναν για να τα σφάξουν τοπάσχα και τα κρέμαγαν από τα ξύλα της οροφής,τυλιγμένα με τούλι,(λόγω έλειψης ψυγείων) για να αποφύγουν τις μύγες.Το αρνί έμπαινε στον φούρνο την Δευτέρα της Διακαινησίμου ,ένα κοματάκι στον καθένα και τελείωνε την Κυριακή των μυροφόρων.
Μετά την λειτανεία των εικόνων και λαβάρων που θεωρούνται παραδοσιακά έθιμα στα Ιόνια Νησιά.
Το πάσχα την βγάζαμε με ελάχιστο μοσχάρι σούπα και πολύ ρύζι για να συνηθίσει το στομάχι μας από την σαρανταήμερη νηστεία.Νηστεία,που στην πραγματικότητα δεν προερχόνταν από το «βαθύ» μας θρησκευτικό αίσθημα,αλλά από την έλλειψη τροφής.
Θυμάμαι,όμως,ότι ο συγχωρεμένος ο πατέρας μου ο Παύλος,δεν έβαζε μαχαίρι στον λαιμό του αρνιού αν δεν κτύπαγε η καμπάνα τις 11 π.μ του Μεγάλου Σαββάτου ,που θεωρούνταν η πρωτη Ανάσταση.
Μόλις κτύπαγε η καμπάνα της πρώτης Ανάστασης ,τότε η μάννα μου η Μαρία,έσπαζε ένα πήλινο στην αυλή για το καλό,ο πατέρας μου, θριαμβευτικά φώναζε Χριστός Ανέστη και χρόνια μας πολλά και πήγαινε στην Κούρτη (στον κήπο μας) για να σφάξει το αρνί,που υπομονετικά περίμενε ,βελάζοντας,δεμένο κάτω από την γέρικη καρυδιά.Στον τόπο του «μαρτυρίου» του. Αφού έσφαζε το αρνί,έπαιρνε ένα βαμβάκι,το αλειφε στο αίμα του αρνιού και στο παραστάτη της κεντρικής πόρτας του σπιτιού μας έκανε το σήμα του σταυρού πάνω,δεξιά και αριστερά.Αν τον ρωτούσες,τι συμβόλιζε αυτό που έκανε ,ίσως να μην μπορούσε να σου απαντήσει.Ετσι το βρήκε από τον πατέρα του και τους παππούδες του και με την αγνή του ψυχή,το διατήρησε
Στην πραγματικότητα αυτό που έκανε ο πατέρας μου,έχει σημείο αναφοράς την παλαιά διαθήκη και συγκεκριμένα στα εδάφια που αναφέρονται στην ΕΞΟΔΟ.
Ως ΕΞΟΔΟ θεωρούμε την προσπάθεια του λαού του ΙΣΡΑΗΛ να φύγει από την Αίγυπτο.
Για να πείσει τον Φαραώ Ραμσή,ο θεός προστάτης των Ισραηλιτών,του έδωσε τις επτά πληγές,ώστε να πεισθεί για την δύναμη του και να αφήσει τους κακόμοιρους Ισραηλίτες να επιστρέψουν στα πάτρια εδάφη.
Αφού δεν πείσθηκε με τις έξι πρώτες πληγές έπρεπε να λάβει και την έβδομη που ήταν η χειρότερη.
Σύμφωνα με την έβδομη πληγή,ο θεός απεφάσισε να θανατώσει τα πρωτότοκα παιδιά των Αιγυπτίων.Επειδή όμως στην Αίγυπτο δεν κατοικούσαν μόνο Αιγύπτιοι αλλά και Ισραηλίτες και επειδή ο θάνατος δεν έχει εξαιρέσεις έπρεπε να τους προειδοποιήσει.
Λέει λοιπόν ο θεός στον Μωυσή:
Ολοι οι Ισραηλίτες θα σφάξετε από ένα αρνί.(Πρόβατα βόσκαγαν)
Με το αίμα αυτού του αρνιού θα σχηματίσετε ένα σταυρό πάνω στην πόρτα σας,ώστε ο άγγελος μου που θα σας φέρει το θανατικό να βλέπει τον σταυρό με το αίμα του αρνιού και να μην σας πειράξει.
Καταλάβατε γιατί ο πατέρας μου έσφαζε το αρνί και έτρεχε να κάνει σταυρό πάνω στην πόρτα?
Βέβαια και οι Ισραηλίτες ,αφού έσφαζαν τα αρνιά,για να κάνουν το σημάδι στην πόρτα,μετά τα σούβλιζαν και τα ξεκοκκάλιζαν.
