- Να ήταν 11,2 δισεκατομύρια ευρώ;
- Μάλλον όχι.
- Και πόσα να ήταν;
- Να μην ήταν 13 δισεκατομμύρια;
- Αποκλείεται!
- Και πόσα να ήταν;
- Μπορεί και 15 δισεκατομμύρια ευρώ...
Τέσσερα χρόνια από την «Αθήνα 2004» και ακόμη δεν έχει γίνει ταμείο για το κόστος των Αγώνων. Και -το χειρότερο- ταμείο δεν έχουμε κάνει ούτε για τα οφέλη. Ο τουρισμός βαίνει μειούμενος από το 2004 και σε αύξηση αφίξεων και σε κατά κεφαλήν δαπάνη (βοηθούντος βεβαίως και του ακριβού ευρώ), η αθηναϊκή «Εσπλανάδα» παραμένει δυστυχώς «αθηναϊκή», τα εκατομμύρια δένδρων και θάμνων αποδείχτηκαν ένα πράσινο όνειρο που έσβησε, οι χωροθετήσεις έγιναν άναρχα και βιαστικά. Η «προίκα» του 2004 αποδεικνύεται όλο και μικρότερη επειδή ουδέποτε υπήρξε ένα «μεταολυμπιακό σχέδιο» ανάπτυξης. Μόνον μερικές σημαντικές συγκοινωνιακές υποδομές (φαίνεται να) διασώζουν -ακόμη- τα προσχήματα.
Το φαινόμενο δεν είναι μόνο ελληνικό. Ακόμη και η Βαρκελώνη (πιλότος για το δικό μας «2004») έχει προβλήματα συντήρησης των γιγαντιαίων κατασκευών - κυρίως του Ολυμπιακού Σταδίου. Αλλά ενώ στην καταλανική πρωτεύουσα οι χωροθετήσεις ιδίως στην παραλία ανέδειξαν το θαλάσσιο μέτωπο και απογείωσαν τον τουρισμό, στην Αθήνα τα μεθεόρτια δεν κράτησαν περισσότερο από μερικές μέρες. Βοήθησε και η υπόθεση Θάνου - Κεντέρη που έπληξε ευθέως την πολυδιαφημισμένη «Ολυμπιάδα των κλασικών αξιών». Και κοντά σ' αυτά το σκάνδαλο με τη Siemens που κομμάτι του (προμήθειες υλικού για την ολυμπιακή ασφάλεια, άνω των 240 εκατ. ευρώ) αφορά ευθέως την «ολυμπιακή εποχή» επιτείνει την αμφισβήτηση.
Αν δεν υπήρχε η ανάμνηση μιας υπέροχης τελετής έναρξης και λήξης και η εγγραφή στη συλλογική συνείδηση ότι «τα καταφέραμε» και ότι το πολυσύνθετο εγχείρημα διεκπεραιώθηκε με επιτυχία εκείνο το κρίσιμο δεκαπενθήμερο, τότε... Κι αυτό δεν είναι λίγο σε μια κοινωνία που αντιμετώπιζε τις μεγάλες προκλήσεις με σκεπτικισμό και συνήθως τορπιλίζει την ιδέα κάθε συλλογικής δράσης.
Η Αθήνα των ολυμπιακών λωρίδων, της καθαριότητας και της αλληλεγγύης πολύ γρήγορα ξαναγύρισε στη δύσκολη καθημερινότητά της. Ακόμη και η σημαντική κληρονομιά των 160.000 εθελοντών -ρεκόρ όλων των Ολυμπιάδων- παρέμεινε σε μερικά σκονισμένα cd-rom. Νέοι και μορφωμένοι οι περισσότεροι, ουδέποτε «ενοχλήθηκαν» έκτοτε για καμία άλλη κοινωνική προσφορά! Οπως και στα άλλα κοινωνικά «ελλείμματα», με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το μουσουλμανικό τέμενος και το νεκροταφείο (οι ταφές γίνονται ακόμη μόνο στη Θράκη).
Ωστόσο, η αμφισβήτηση των μετα-ολυμπιακών προοπτικών είναι διεθνές φαινόμενο. Στο Σίδνεϊ οι γκρίνιες συνεχίζονται ακόμη και σήμερα ενώ στο Λονδίνο που ετοιμάζεται για τη «μετά Πεκίνο εποχή» όλες οι έρευνες υποστηρίζουν πως τα 12 δισεκατομμύρια ευρώ, που θα επενδυθούν, ελάχιστα θα συμβάλουν στην αναβάθμιση των υποβαθμισμένων περιοχών. Οι Αγώνες καταγράφονται όλο και περισσότερο στη συνείδηση των πολιτών ως ένα υπερθέαμα το οποίο δεν παράγει, αλλά κυρίως καταναλώνεται. Την ερχόμενη Παρασκευή στο Πεκίνο η αναμενόμενη εντυπωσιακή τελετή έναρξης, δύσκολα θα πετύχει να ξεχαστούν η λογοκρισία και η περιστολή των βασικών δικαιωμάτων.
Του Τακη Καμπυλη από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
