15 Οκτ 2009

Το λιμάνι του Πειραιά, μονοπώλιο μιας αριστοκρατίας


Προϋπόθεση για να λύσεις ένα πρόβλημα είναι να το κατανοήσεις. Αυτό ισχύει και για το πρόβλημα στο λιμάνι του Πειραιά. Λοιπόν, ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας.

Υπάρχει μια διεθνής συμφωνία, του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ) με την κινεζική εταιρεία COSCO, η οποία κυρώθηκε από την Βουλή και, ήδη, είναι νόμος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η κυβέρνηση του κ. Γ. Παπανδρέου επί της ουσίας είναι σύμφωνη με την εκχώρηση του σταθμού εμπορευματοκιβωτίων στην COSCO. Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι, όταν διεξάγονταν οι σχετικές συζητήσεις, η τοπική ΠΑΣΚΕ είχε επικρίνει την τοποθέτησή του και είχε διαμηνύσει στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ότι «θα ήταν καλύτερο να μην εμφανιστεί στο Λιμάνι» – κοινώς, ότι τον θεωρούν... ανεπιθύμητο. Λοιπόν, η νέα κυβέρνηση συμφωνεί με την εκχώρηση, πιστεύει όμως ότι ορισμένες ρυθμίσεις της συμφωνίας (κυρίως φορολογικού χαρακτήρα) πρέπει να ξανασυζητηθούν.

Προφανώς, αυτό είναι το δευτερεύον, το κύριο είναι άλλο και ακούει στο όνομα «μονοπώλιο».

Τι, αλήθεια, αλλάζει με την επίμαχη συμφωνία; Οι ισχυρισμοί ότι «ξεπουλάμε το λιμάνι» και λοιπά ηρωικά και πένθιμα, είναι αβάσιμοι. Αυτό που αλλάζει είναι ότι καταργείται το μονοπώλιο που είχε ο ΟΛΠ στον τομέα των εμπορευματοκιβωτίων (κοντέινερ) στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας. Από εδώ και πέρα, και ιδιαίτερα μετά τον Ιούνιο 2010 (όταν θα έχουν ολοκληρωθεί οι υποδομές και για τον δεύτερο προβλήτα) θα υπάρχουν δύο επιχειρήσεις που θα ανταγωνίζονται μεταξύ τους για τη διαχείριση των κοντέινερ με εμπορεύματα: Η ελληνική κρατική ΟΛΠ και η κινεζική κρατική COSCO. Εδώ βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος: Κάποιοι δεν θέλουν να καταργηθεί το δικό τους μονοπώλιο. Γιατί;

Η κινεζική COSCO έρχεται για να βγάλει λεφτά, δεν έρχεται για να κάνει ρουσφέτια έναντι ψήφων. Γι’ αυτό, θα λειτουργήσει με όρους ανταγωνισμού. Δεν πρόκειται να ανεχθεί μισθωτούς που θα «κλέβουν» ώρες από τον χρόνο εργασίας, δεν θα πληρώνει πλαστές υπερωρίες και Σαββατοκύριακα τζάμπα, δεν πρόκειται να κάνει στραβά μάτια όταν κάποιος, αντί να είναι στην εργασία του, μαζεύει ελιές στη Μάνη. Ούτε θα παρατηρεί ανέμελα συνδικαλιστές να πίνουν καφέδες στα γραφεία το πρωί και να πληρώνονται υπερωριακά το απόγευμα. Εικάζω ότι μάλλον δεν είναι διατεθειμένη να καταβάλει μέση ετήσια αμοιβή 97.000 ευρώ σε κάθε «εργάτη» (στοιχεία ΟΛΠ, 2007).

Μακάρι να κερδίζουν διπλάσια! Αλλά, όχι σε βάρος του ανέργου, του φτωχότερου, όχι σε βάρος της κοινωνίας. Οχι, δηλαδή, χάρη στην εκμετάλλευση της μονοπωλιακής θέσης του ΟΛΠ και τον μονοπωλιακό καθορισμό των «λύτρων» που εισπράττονται για το εισαγόμενο μηχάνημα της επένδυσης, το εισαγόμενο καφεδάκι του μισθωτού ή το εισαγόμενο φάρμακο του συνταξιούχου. Με δυο λόγια, όχι σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος. Διότι, σήμερα, με γαρνιτούρα τα συνθήματα ενάντια στον κινεζικό «ιμπεριαλισμό» και το «ξεπούλημα στα μονοπώλια», επιχειρείται η απόκρυψη μιας ασκήμιας: Οτι ο «δημόσιος» ΟΛΠ, στην πράξη έχει ιδιωτικοποιηθεί υπέρ μιας δημοσιοϋπαλληλικής αριστοκρατίας – το «δημόσιος» είναι φύλο συκής. Η κατάργηση αυτής της ιδιότυπης ιδιωτικοποίησης, είναι προϋπόθεση για την αποκατάσταση του δημοσίου ελέγχου.

Με την είσοδο της COSCO και τα εγκαίνια του ανταγωνισμού, αυτή η ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ ωθείται στην κατάργηση. Εύλογα, οι θιγόμενοι αντιδρούν –το αντίθετο θα ήταν παράδοξο. Tο λιμάνι του Πειραιά αποτελεί τυπικό δείγμα πεδίου πελατειακών σχέσεων. Kαι ο αποκλεισμός του δείχνει –για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του κ. Γ. Παπανδρέου– πώς το δίκιο του ισχυρού επιχειρείται να επιβληθεί στην ισχύ του δικαίου και το «εγώ» να επικρατήσει στο «εμείς».

Tου Kωστα Kαλλιτση από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ